Starostwo Powiatowe: Działania Starosty wobec DeVeris Polska w Turku

Burmistrz Miasta Turku wydając decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia nie uwzględnił sugestii strony oraz mieszkanki terenów położonych w pobliżu zakładu, które wskazywały na możliwość uciążliwego charakteru działalności firmy. Mieszkanka miasta wystąpiła z prośbą o przeprowadzenie oceny oddziaływania na środowisko i niewydanie pozytywnej opinii na realizację przedsięwzięcia. Swoją prośbę uzasadniła tym, że „produkcja plazmy i hemoglobiny z krwi drobiowej należy do działań, które znacząco i negatywnie oddziałują na środowisko naturalne”. Jednocześnie strona postępowania nie wyraziła zgody na zanieczyszczenie gruntu będącego jej własnością i otaczającego środowiska naturalnego np. powietrza, zanieczyszczenia związanymi z ww. procesem produkcyjnym, gromadzeniem i przechowywaniem krwi drobiowej oraz składowaniem pozostałości produkcyjnych. Strona postępowania oświadczyła, że teren, gdzie jest planowana inwestycja jest zamieszkały i znajduje się w pobliżu dużego osiedla mieszkaniowego. Z podobnym pismem wystąpiła również inna mieszkanka Turku, której uwagi i wnioski, z uwagi, przy wydawaniu ww. decyzji nie zostały uwzględnione, gdyż nie była stroną w postępowaniu.

Natomiast Burmistrz Miasta Turku decyzją z dnia 17 maja 2017 r., znak GIM.6220.8.2017, stwierdził brak potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko, co spowodowało brak szczegółowej analizy oddziaływania inwestycji na środowisko (brak raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko) oraz brak przeprowadzonej konsultacji społecznej.

Skutki zaniechania decyzji administracyjnych Burmistrza od początku występowania uciążliwości zapachowych konsekwentnie niweluje Starosta Turecki, który po przeprowadzonych kilku kontrolach wezwał Spółkę do przeprowadzenia analizy linii technologicznej instalacji pod kątem uwalniania i wprowadzania do powietrza substancji emitujących uciążliwe zapachy oraz możliwości wyeliminowania uciążliwości zapachowej.

Starosta podczas postępowania w sprawie wydania pozwolenia na wprowadzanie gazów i pyłów dla instalacji kotła parowego gazowego oraz 2 palników gazowych; dla następujących substancji: pył (w tym PM10 i PM 2,5), CO, SO2, NO2, mając na uwadze dobro mieszkańców w związku z uciążliwymi zapachami, spowodował zainstalowanie barier antyodorowych na kominach E – 1 i E – 2, jak i mat żelowych. W przedmiotowej decyzji  nie określono emisji substancji zapachowych, ze względu na brak uregulowań prawnych określających wartości odniesienia substancji zapachowych w powietrzu i metody oceny zapachowej jakości powietrza.
W związku z napływającymi wnioskami o interwencję od mieszkańców Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska w Poznaniu Delegatura w Koninie oraz Starosta Turecki, systematycznie prowadzą kontrole w zakładzie. Podczas ww. kontroli WIOŚ stwierdza, że źródłem uciążliwości zapachowej są procesy technologiczne prowadzone w instalacji do produkcji suszonej rozpyłowo plazmy i hemoglobiny z krwi drobiowej. Nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie gospodarki odpadami, ochrony powietrza i gospodarki wodno-ściekowej. Jednocześnie WIOŚ informuje, że obecnie brak jest uregulowań prawnych określających wartości odnośnie substancji zapachowych w powietrzu i metod oceny zapachowej jakości powietrza co uniemożliwia prowadzenie skutecznych działań wobec podmiotów, których działalność powoduje uciążliwości zapachowe. WIOŚ stwierdza, że nie ma podstaw do działań dyscyplinujących wobec zakładu w tym zakresie.

Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska sugeruje, że Starosta Turecki może zobowiązać podmiot korzystający ze środowiska do ograniczenia oddziaływania negatywnego zakładu na środowisko lub w przypadku braku możliwości do uiszczenia na rzecz budżetu właściwej gminy kwoty pieniężnej odpowiadającej wysokości szkód wynikłych z naruszeniem stanu środowiska. Jest tylko jedno pytanie: jakich norm użyć i jakie podstawy prawne stosować, skoro ich nie ma w Prawie ochrony środowiska? Poza tym, czy takie działanie zniweluje skutki zapachowe? W tym miejscu podkreślić należy fakt, że WIOŚ podczas kontroli zakładu nie stwierdził nieprawidłowości w zakresie gospodarki odpadami, ochrony powietrza i gospodarki wodno-ściekowej.

Starosta Turecki, wykorzystując swoje ustawowe możliwości, sukcesywnie nakłada na zakład szereg ograniczeń, które skutkują konkretnymi działaniami, zmierzającymi do zniwelowania uciążliwości zakładu, czego przykładem jest instalacja wspomnianych barier złowonnych na emitorach i mat żelowych. W związku z brakiem oczekiwanych rezultatów po zainstalowaniu przez DeVeris powyższych ograniczeń antyodorowych, po zleconej przez Starostę Tureckiego w dniu 24 czerwca 2020 r. kolejnej kontroli, zalecono zakładowi wykonanie modelowania rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń odorowych, przy zwiększeniu wysokości kominów lub wzrostu prędkości wylotu zanieczyszczeń z emitorów (co ma wpływ na dyspersję atmosferyczną emitowanego strumienia). Służby Starosty nakazały również zamykanie świetlików w tzw. strefie suchej zakładu (miejsca lokalizacji suszarni). Należy mieć nadzieję, że realizacja przez zakład zaleconych zadań przyczyni się do poprawy problematycznej sytuacji.

Ponadto informuję się, że zgodnie z art. 322 i art. 323 ust. 1 Prawa ochrony środowiska do odpowiedzialności za szkody spowodowane oddziaływaniem na środowisko stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego. Każdy, komu przez bezprawne oddziaływanie na środowisko bezpośrednio zagraża szkoda lub została mu wyrządzona szkoda, może żądać od podmiotu odpowiedzialnego za to zagrożenie lub naruszenie przywrócenia stanu zgodnego z prawem i podjęcie środków zapobiegawczych, w szczególności przez zamontowanie instalacji lub urządzeń zabezpieczających przed zagrożeniem lub naruszeniem; w razie gdy jest to niemożliwe lub nadmiernie utrudnione, może on żądać zaprzestania działalności powodującej to zagrożenie.

Oznacza to, że jeśli osoba skarżąca stwierdzi, że poprzez bezprawne oddziaływanie na środowisko bezpośrednio zagraża jej szkoda lub ta szkoda została jej wyrządzona to może wystąpić do sądu powszechnego i na drodze cywilno-prawnej dochodzić swoich roszczeń, przy czym jak wskazuje się w fachowej literaturze, bezprawność może wystąpić również wówczas, gdy nastąpiło naruszenie np. zasad współżycia społecznego. Niezależnie od powyższego każda osoba, która uzna działalność firmy DeVeris Polska za uciążliwą, może dochodzić swoich roszczeń od tej Firmy na podstawie przepisu art 144 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym właściciel nieruchomości powinien przy wykonywaniu swego prawa powstrzymywać się od działań, które by zakłócały korzystanie z nieruchomości ponad miarę, wynikającą ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia nieruchomości i stosunków miejscowych. W tym zakresie Staroście jako organowi administracji publicznej nie przysługuje uprawnienie do wystąpienia do sądu.

Należy podkreślić, że Starosta Turecki na podstawie obowiązujących przepisów prawa na bieżąco prowadzi monitoring sytuacji w przedmiotowej sprawie I systematycznie przeprowadza kontrole w zakładzie oraz zobowiązuje podmiot korzystający ze środowiska do ograniczenia negatywnego oddziaływania na środowisko poprzez wprowadzanie nowych zabezpieczeń. W ocenie Starosty Tureckiego, wspólne stanowisko w danej sprawie z WIOŚ, jak i innymi jednostkami samorządu terytorialnego, odniesie oczekiwane efekty.

Wyrażamy przekonanie, że firma DeVeris Polska, która w swojej działaności za główne wartości obok: Samo-motywacji, Produktywności, Kompetencji, Partnerstwa przyjmuje również Uczciwość czyli zawsze reprezentuje najwyższe standardy etyczne, biznesowe i osobiste, o czym można dowiedzieć się ze strony internetowej Firmy http://www.deveris.pl/index.php/wartosci, w przypadku stworzenia uciążliwych dla mieszkańców Turku i okolic efektów swojej działalność, w możliwie najszybszym czasie wprowadzi z własnej dobrej i nieprzymuszonej woli, skuteczne rozwiązania niwelujące rozprzestrzenianie się przykrego zapachu.

Starostwo Powiatowe w Turku