– Niech ta postawa przypomina młodym pokoleniom, że w życiu wszystko jest możliwe, a pokój nie jest dany raz na zawsze i oby takich bohaterów było więcej – mówił wójt Cezary Krasowski podczas uroczystości odsłonięcia tablicy upamiętniającej Stanisława i Karolinę Kaszyńskich. Uroczystość miała miejsce w poniedziałek 22 grudnia na Placu Wolności. Zwieńczeniem wydarzenia był natomiast referat historyczny w Gminnym Ośrodku Kultury „Wozownia”.
W hołdzie bohaterom
Uroczystość której bohaterami byli mieszkańcy Brudzewa Stanisław oraz Karolina Kaszyńscy, którzy w czasie drugiej wojny światowej zostali zamordowani przez niemieckie władze okupacyjne. Wydarzenie było wyrazem pamięci, wdzięczności dla nich za to, że nie pozostali obojętni wobec zła i zapłacili najwyższą cenę za swoją postawę.
Wśród zaproszonych na uroczystość gości znaleźli się przedstawiciele samorządów, instytucji, placówek oraz mieszkańcy.
List od Prezydenta RP odczytała podsekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP Agnieszka Jędrzak.
– Wśród naszych bohaterów narodowych są tacy którzy z heroiczną odwagą i poświęceniem zdobywali informacje o masowej zagładzie żydów, jakiej dokonywali Niemcy na okupowanych ziemiach polskich. Konspiratorzy, wywiadowcy i kurierzy czynili wszystko co było w ich mocy by przekazać te przerażające wieści władzom polskiego państwa podziemnego oraz rządom naszych aliantów- mówiła podsekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP Agnieszka Jędrzak odnosząc się jednocześnie do historii Stanisława Kaszyńskiego.
Głos zabrali również wójt gminy Brudzew Cezary Krasowski, zastępca prezesa Instytutu Pamięci Narodowej dr. Mateusza Szpytma oraz przedstawiciel rodziny Kaszyńskich pan Ryszard. Goście mówili o ogromnym heroizmie oraz odwadze bohaterów oraz podziękowali za pamięć i krzewienie jakże ważnej wiedzy dotyczącej bohaterów.
Kulminacyjnym momentem uroczystości było odsłonięcie tablicy upamiętniającej Stanisława i Karolinę Kaszyńską. Pod poświęconą tablicą złożone zostały kwiaty i zapalono z znicze.
-Ta tablica, która zostanie odsłonięta niech będzie znakiem bohaterskiej postawy Stanisława Kaszyńskiego i Karoliny Kaszyńskiej. Postawy godnej do naśladowania. Tym bardziej w dzisiejszych czasach, kiedy na świecie odradza się nacjonalizm i dyktatura- mówił wójt gminy Brudzew Cezary Krasowski.
Dalsza część uroczystości odbyła się w Gminnym Ośrodku Kultury „Wozownia”, gdzie wygłoszony został referat historyczny.
Wyjątkowi ludzie, sól tej ziemi
StanisławKaszyński urodził się w 1903 roku w Brudzewie jako syn Marianny i Andrzeja Kaszyńskich. Pracę rozpoczął w 1918 roku jako aplikant w urzędzie gminnym w Brudzewie. Aktywnie działał w Kole Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej i Związku Pracowników Administracji Gminnej Rzeczypospolitej Polskiej. Został uhonorowany Brązowym Krzyżem Zasługi. Po przegranej wojnie obronnej Kaszyńscy zostali wysiedleni do wsi Gaj. W listopadzie 1941 roku Niemcy rozpoczęli w Chełmnie budowę obozu zagłady. Kaszyński mając nadzieję na powstrzymanie masowych mordów, wysłał pierwsze pisma informujące o niemieckich zbrodniach dokonywanych na cywilnej ludności żydowskiej i romskiej. Skierował je do przedstawicielstw dyplomatycznych i Międzynarodowego Czerwonego Krzyża. Nawiązał też kontakt z lokalną komórką wywiadowczą ZWZ-AK, do której przekazywał meldunki. Dzięki pracy na stanowisku urzędnika miał dostęp do informacji dotyczących transportów do obozu i planów eksterminacji. 31 stycznia Kaszyński został aresztowany i osadzony w pałacu na terenie obozu. Dwa dni później został zastrzelony podczas próby ucieczki.
Jego żona Karolina Kaszyńska to córka Heleny i Feliksa Posłowskich w Piotrkowicach. Po zamordowaniu męża została aresztowana w stanie zaawansowanej ciąży i osadzona w więzieniu dla kobiet w Łodzi, gdzie miała być przetrzymywana w okresie od 22 lutego do 15 czerwca 1942 roku, kiedy to została przekazana do dyspozycji łódzkiego gestapo przy ul. Sterlinga. Okoliczności jej śmierci pozostają niewyjaśnione.
